Rencontré-aren problema
Problema:
Postari batek hiru gutun zorian banatzen ditu hiru hartzaileren artean. Gutunetako bat gutxienez helbide zuzenera ailegatzeko probabilitatea kalkula ezazu.
- Ondoko problema Eulerren kapelenaren baliokidea da: Lau gizon, bakoitza bere kapelarekin operara doaz eta sartzerakoan kapelak arropazaindegian uzten dituzte. Ateratzerakoan bakoitzak zorian kapela bat hartzen du. Zein da gizonetako batek ere, bere kapela ez hartzeko probabilitatea?, baina
4 protagonista izan beharrean 3 dira
Simulazioa:
Hiru kapelen (edo gutunen) banaketen simulazio desberdinak egiteko, n -ren balioa handituz joan beharko duzu:
- Arin samar egiteko: play botoia klikatuz (pause gelditzeko).
- Banan banan jaurtiketa bakoitza kontrolatzeko: Irristailuaren puntu berdean klikatu ondoren eskuinerako gezi tekla sakatuz.
- Irristailutik tiratuz.
Beste 100 banaketa berriren simulazio berri baterako, F9 (edo Ctrl+R) saka dezakezu... eta pazientzia izan programak dena birkalkulatzen duen arte.
- Barra gorriek zer adierazten dute? Nola aldatzen diren azal ezazu.
- Zer dirudi probableagoa, kointzidentziarik egotea ala bat ere ez egotea?
- Zergaitik inoiz ez dira zehazki 2 kointzidentzia ematen?
Problemaren ebazpenerako iradokizunak:
- Zenbat era posibletan permuta ditzakegu hiru kapelak? Zergaitik?
- Horietako zenbatetan dago kointzidentzia bat? Eta hiru?
- Horietako zenbatetan ez dago kointzidentziarik?
- Saiakuntza 100 aldiz errepikatzen bada, horietako zenbatetan espero dezakegu kointzidentziarik ez egotea? Zergaitik?
- Eszenan n=100 finka ezazu, 100 banaketen simulazioa pare bat bider errepikatzeko, F9 saka ezazu eta emaitzek zure iragarpenekin zenbateraino bat egiten duten froga ezazu
- Gutunak eta hartzaileak, hiru izan beharrean lau balira? (Simulazioa hemen)
- Eta bost balira? (Simulazioa hemen)
Manuel Sadak GeoGebra -rekin egina.
2010eko abuztua.